สารเคอร์คูมิน (Curcumin) ที่พบในขมิ้นชัน มีงานวิจัยทางการแพทย์มากมายที่สนับสนุนคุณสมบัติของสารนี้ในการรักษาและป้องกันโรคหลอดเลือดแข็ง (Atherosclerosis) รวมถึงกลไกการออกฤทธิ์ในร่างกาย ดังนี้
คุณสมบัติของเคอร์คูมินในโรคหลอดเลือดแข็ง
ลดการอักเสบ:
- เคอร์คูมินยับยั้งการทำงานของ NF-κB: สารนี้มีบทบาทสำคัญในการตอบสนองต่อการอักเสบ โดยการกระตุ้นการสร้างสารอักเสบ เช่น TNF-α, IL-1β, และ IL-6 การยับยั้ง NF-κB จะลดการผลิตสารอักเสบเหล่านี้และลดการตอบสนองการอักเสบในร่างกาย
- ยับยั้งการทำงานของ PI3K/AKT: เส้นทางนี้มีบทบาทสำคัญในการส่งสัญญาณที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบและการเติบโตของเซลล์ การยับยั้ง PI3K/AKT จะช่วยลดการตอบสนองการอักเสบในระดับเซลล์
ลดการเกิดคราบพลัค (Plaque):
- ลดการเกิดอนุมูลอิสระ (ROS): ROS เป็นสารที่สามารถทำลายเซลล์และก่อให้เกิดการออกซิไดซ์ของ LDL ซึ่งเป็นกระบวนการสำคัญในการเกิดคราบพลัค เคอร์คูมินทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพในการลด ROS
- เพิ่มการสร้างไนตริกออกไซด์ (NO): NO เป็นสารที่ช่วยขยายหลอดเลือดและป้องกันการเกาะติดของเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ผนังหลอดเลือด ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดคราบพลัค
ปรับสมดุลไขมันในเลือด:
- ลดระดับไขมันชนิดไม่ดี (LDL): การลดระดับ LDL ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดคราบพลัคและการอักเสบในหลอดเลือด
- เพิ่มระดับไขมันชนิดดี (HDL): HDL ช่วยขจัดคอเลสเตอรอลส่วนเกินจากหลอดเลือดและนำกลับไปที่ตับเพื่อกำจัดออกจากร่างกาย ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดแข็ง
ป้องกันการเสื่อมของเซลล์บุผนังหลอดเลือด (Endothelial Cells):
- เสริมสร้างความแข็งแรงของเซลล์บุผนังหลอดเลือด: เคอร์คูมินช่วยป้องกันการเสื่อมของเซลล์บุผนังหลอดเลือดที่เป็นขั้นตอนเริ่มต้นของการเกิดโรคหลอดเลือดแข็ง โดยการลดการเกิด ROS และการอักเสบ
กลไกการออกฤทธิ์ของเคอร์คูมิน
ต้านการอักเสบ:
- การยับยั้งเส้นทางการส่งสัญญาณ NF-κB และ PI3K/AKT: การยับยั้งเส้นทางเหล่านี้ช่วยลดการสร้างสารอักเสบและลดการตอบสนองการอักเสบในระดับเซลล์
- การลดการทำงานของสารอักเสบ (Cytokines): เคอร์คูมินช่วยลดการผลิตสารอักเสบ เช่น TNF-α, IL-1β, และ IL-6 ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการเกิดและพัฒนาของโรคหลอดเลือดแข็ง
ต้านอนุมูลอิสระ:
- การลดการสร้าง ROS: เคอร์คูมินทำหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพในการลด ROS ซึ่งเป็นตัวกระตุ้นการเกิดการออกซิไดซ์ของ LDL และป้องกันการเกิดคราบพลัคในหลอดเลือด
- การป้องกันการทำลายเซลล์: ด้วยคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระ เคอร์คูมินช่วยป้องกันการทำลายเซลล์และลดความเสี่ยงในการเกิดการอักเสบและการเสื่อมของเซลล์
เพิ่มการสร้างไนตริกออกไซด์ (NO):
- การกระตุ้นการสร้าง NO: NO มีบทบาทสำคัญในการขยายหลอดเลือดและลดการเกาะติดของเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ผนังหลอดเลือด ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดคราบพลัคและการอักเสบในหลอดเลือด
ปรับปรุงสมดุลไขมันในเลือด:
- การลดระดับ LDL: เคอร์คูมินช่วยลดระดับไขมันชนิดไม่ดีในเลือด ซึ่งลดความเสี่ยงในการเกิดคราบพลัคในหลอดเลือด
- การเพิ่มระดับ HDL: เคอร์คูมินช่วยเพิ่มระดับไขมันชนิดดีในเลือด ซึ่งช่วยขจัดคอเลสเตอรอลส่วนเกินและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหลอดเลือดแข็ง
เสริมสร้างความแข็งแรงของลำไส้:
- การเพิ่มระดับโปรตีนที่เกี่ยวข้องกับความแข็งแรงของเส้นเลือดในลำไส้: เคอร์คูมินช่วยเพิ่มระดับ ALP, ZO-1, และ Claudin-1 ซึ่งส่งผลดีต่อการป้องกันการอักเสบและการเกิดโรคหลอดเลือดแข็ง
งานวิจัยต่างๆ ได้สนับสนุนว่าการใช้เคอร์คูมินมีประสิทธิภาพและความปลอดภัยในการป้องกันและรักษาโรคหลอดเลือดแข็งได้อย่างมีประสิทธิภาพ